Bağ-kur Çeşitleri

Öncelikle yazımıza Bağ-kur’u anlatmakla başlayalım. Bağ-kur özel sektörde çalışan sigortalı olmayan, sigorta yatırmayan veya emekli sandığı gibi kurumlara bağlı olmayan kişileri kapsar. Bu kişilere aylık belli bir prim ödeyerek ilerde emekli olabilme imkanı sağlayan bir emeklilik sistemidir. 15 veya 25 yıllık bir dönem boyunca yatırılan aylık ücretler sonucunda Bağ-kur emeklisi olursunuz. Genelde kendi işini yapan esnaf, çiftçi, sanatkar, serbest meslek çalışanları kendi işini yapanlar için uygun bir emeklilik sistemidir. Sağlık sektöründe de Bağ-kur’lu olanlara indirim yapılmaktadır. Yüksek fiyatlı ilaçları makul ücretler karşılığında alabilirler. Bağ-kur bir  sosyal güvencedir. 5510 sayılı yasanın kabul edilmesiyle birlikte Bağ-kur adlandırılması kaldırıldı ve sisteme 4/B ismi verildi. Ancak alışıldığı için hala Bağ-kur olarak kullanılmaktadır. En az asgari ücretin yüzde 32’si kadar prim ödenir.

Bağ-kur Çeşitleri Nelerdir?

Bağ-kur Çeşitleri, zorunlu(esnaf), isteğe bağlı Bağ-kur ve tarım Bağ-kur’u olmak üzere üçe ayrılır.

Zorunlu Bağ-kur

Gelir vergisi mükellefleri esnaf siciline kayıt olanlar limited, komandit, kolektif şirket ortakları ve yönetim kurulu üyesi ortakları, köy ve mahalle muhtarları, at yarışları hakkında kanuna tabi jokey ve antrenörler bu Bağ-kur çeşidine dahildir.

Zorunlu Bağ-kur sigortalılığın sona erdiği durumlar: Bağ-kur’a sigortalı olanların mükellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri, gelir vergisinden muaf olanlar mesleklerden kayıtlarını sildirdiği zaman, sigortalı bir şirkette çalışan kişinin işine son verildiği zaman, özel işletme veya şirket ortaklarının işletme ve şirketlerine mahkeme tarafından tasfiye kararı verildiği zaman ve muhtarların görev süreleri bittiği zaman Bağ-kur sigortalılığı sona erer.

İsteğe bağlı Bağ-kur

Ev hanımları, herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmayanlar (sigorta, emekli sandığı gibi) yurt dışında çalışanların yanında çalışmayan eşleri ve ülkede yaşayan Türk asıllı yabancı uyruklu vatandaşlardır.

Tarım Bağ-kuru

5510 sayılı kanunun 4. Maddesine göre tarımsal faaliyette bulunan kişilerden ziraat odalarına kayıt olmuş olanlar, ziraat odalarının olmadığı yerlerde ise tarım il ve ilçe müdürlüklerine kayıt olmuş olanlar tarım bağ kuruna dahil olabilirler. Bu kişilerin her hangi bir işte çalışmıyor olması gerekir. Kayıt için 18 yaşını doldurmak gerekir. 65 yaşını da geçmemek gerekmektedir.

Bağ-kur’da Prim Ödemesi

Ödenecek prim miktarı kayıtlı olduğunuz Bağ-kur çeşitlerine göre farklılık gösterir. Sigortalılığı sona erenlerin 3 ay içinde il müdürlüklerinden kayıtlarını sildirmeleri gerekir. Ölüm halinde ise en son ödenen prim ay itibari ile borcun 3 aylık prim ve ceza borcundan az olması şartıyla sigortalılık sona erer.

Bağ-kurda basamak sisteminde gelir tablosu yer almaktadır. Bu basamaklar 1 ile 24 arasındadır. En düşük bir en yüksek basamak 24’tür. Sigortalılık başladıktan sonra 3 ay içinde 1 ile 12. Basamaktan birinin seçilmesi gerekir. Seçim yapılmazsa 1. Basamak otomatik olarak seçilir. Her yıl bir basamak yükseltilir.

Aylık Ödemeler Ne Şekildedir?

Yaşlılık ve malullük aylığı bağlanan sigorta sahipleri ile vefat durumunda ölüm aylığı alanlar; Türk Halk Bankası Genel Müdürlüğü, Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü, T. C. Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü, Garanti Bankası Kurumlarından ödeme işlemlerini yapabilirler. PTT Bank şubelerinden de emekli aylıkları ödenmektedir. Ödemeler tahsis numaralarının son rakamına göre yapılır. 9,7,5 olanlara ayın 25’inde 3,1 olanlara 26’sında 8,6,4 olanlara 27’sinde 2,0 olanlara 28’inde ödemeler yapılır. Aylıklardan yapılan kesintiler sosyal güvenlik destek primi ve sağlık sigortası kesintileridir.

Kullanılmakta olan sosyal güvence kurumları tek bir çatı altında birleşmiştir. Tüm işlemler Sosyal Güvenlik Kurumu adı altında yapılacaktır. Bu yeni sistemle birlikte E-Devlet üzerinden sigortalar hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Her türlü işlem ve sigorta takibi Bağ-kur çeşitleri hakkında bilgiler bu sistem üzerinden takip edilir. Bağ-kur sigorta işlemleri 4/B başlığı altında gerçekleşir. İnsanlar anlık yaşantılarından çok geleceğe yönelik endişe duyarlar ve planlamalar yapmaya başlarlar. İleriye yönelik güvence almak isterler. Özellikle ileri yaşlarda kimseye muhtaç olmak istemezler. Burada çözüm ise emekliliktir. Emekli olmak için belirli yıllar boyunca sigorta kurumlarına düzenli olarak prim ödenmelidir. 4 adet sosyal güvenlik kurumu bulunmaktadır. Bunlar SSK, Bağ-kur, Emekli maaşı ve GSS’dir. Ayrıca bu kurumlar sağlık güvencesi de sağlarlar. En fazla kullanıcısı olanlardan biri de Bağ-kur’dur. Bağ-kur kapsamında bu güvencelerden yararlanmak için her ay primlerin ödenmesi gerekiyordu aksi takdirde emeklilik yada sağlık  haklarından yararlanmak mümkün değildi. 2017 yılında çıkan yeni bir yasaya göre artık Bağ-kur borçları dondurulabilecektir. Bu yasa ile Bağ-kur borcu olanların Bağ-kur borçları silinmiştir. Ancak bu işlemden sonra primlerin düzenli bir şekilde ödenmesi gerekir. Sosyal güvenlik kurumlarına giderek borç dondurma işlemlerini yapabilirsiniz.

Bağ-kur primleri kayıtlı olduğunuz Bağ-kur çeşidine göre değişir. 2017’de Bağ-kur prim oranı %34,5’tir. Süresi 1 yıldır. Bağ-kur primi en az 613,24 en fazla 4599,30 TL’dir.

Bağ-kur’da Prim Hesabı

Prim hesaplama sistemden gün sayısı gibi gerekli bilgileri  girerek Bağ-kur sigorta primi hesaplamaları yapılabilir.

Bağ-kur emeklilik miktarı Bağ-kur çeşitlerine ve prim yatırılan süre gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Kişiler bulunduğu konuma ve mesleğine göre Bağ-kur çeşitlerinden birine kayıt olurlar. 2017 yılı itibariyle Bağ-kur çeşitlerine göre değişen Bağ-kur emeklilik maaşları yenilenmiştir. En düşük Bağ-kur esnaf emeklilik maaşı 1.255 TL en düşük tarım Bağ-kur emeklilik maaşı 997 TL olarak belirlendi. En yüksek Bağ-kur emeklisi 2.887 TL oldu.

Bağ-kur çeşitlerinden esnaf Bağ-kur diğerlerine nazaran daha avantajlı görünmektedir. Tabi burada emekli maaşı Bağ-kur çeşidi açısından prim miktarına göre belirlenir.