Emekli Sandığı Fiili Hizmet Zammı
Fiili hizmet süresi zammı, zor ağır işlerde çalışan kişiler için uygulanmakta olan bir uygulamadır. Bu sayede yıpratıcı işlerde çalışan kişilerin korunması amaçlanmaktadır. Emekli sandığı fiili hizmet zammı emekli sandığı şimdiki hali ile 4c kapsamında çalışan kişileri kapsamaktadır. Emekli sandığı fiili hizmet zammı denildiği zaman birçok insan maaşa yapılacak ek bir ödeme olduğunu düşünmektedir. Ancak fiili hizmet zammında kişinin çalışma yılı üzerinden hesaplama yapılarak emeklilik tarihinin öne alınması amaçlanmaktadır. Bu uygulama özellikle yer altı işlerinde çalışan maden işçileri, kanalizasyon işçileri gibi bir grup çalışanın diğer meslek gruplarına nazaran daha çok yıpranmalarının karşılığıdır. Emekli sandığı fiili hizmet zammı konusunu anlatmadan önce emekli sandığı kimler için geçerli konusunu kısaca anlatmak daha uygun olacaktır.
Emekli Sandığı (4c) Kimleri Kapsamaktadır?
- Cumhurbaşkanları,
- Kanunlara göre daimi kadrolarda derece esası üzerinden çalışan kişiler,
- Daimi bir kadroda belirli bir ücret karşılığında çalışan hizmetliler,
- Gedikli subaylar ve gedikli erbaşlar ve ordu uzman erbaşları,
- Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına eğitim alan veya başka bir alan üzerine eğitim alıyorken askerî öğrenci olanlar,
- Erler ( vazife malulü veya vazife sebebiyle ölmeleri durumunda)
- Ticaret bakanlığında daimi kadrolarda çalışan memurlar,
- Amele birliğinde daimi kadro ile çalışanlar,
- Belediye Başkanları ( gereken şartları taşıyor olmaları koşuluyla)
- Kamu kurum ve kuruluşlarında sözleşmeli olarak çalışmaya başlayacak olan kişiler
Yukarıda bahsettiğimiz çalışma grubunda olan kişiler ve benzeri alanlarda faaliyet gösterenler emekli sandığına kayıt olabilirler. Emekli Sandığına kayıtlı olanlar meslek gruplarına ve çalışma sürelerine bağlı olarak Emekli Sandığı fiili hizmet zammından faydalanabilmektedirler. Emekli sandığı fiili hizmet zammından yararlanmak için belirli meslek gruplarından birinde çalışıyor olmanız gerekmekte.
Fiili Hizmet Süresi Zammından Kimler Yararlanabilir?
Fiili hizmet süresi zammı 1949 yılında 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile bazı meslekler için uygulanmaya başlanmıştır. Ancak sonradan yapılan ek düzenlemeler ile birlikte fiili hizmet süresi zammının geçerli olduğu bu mesleklerin kapsamları genişletilmiştir. 2017 yılı itibari ile fiili hizmet süresi zammından yararlanan meslek grupları şu şekildedir:
Yukarıda bulunan mesleklerde çalışan kişiler yıpranmalarının bedeli olarak fiili hizmet süresi zammından yararlanır.
Fiili Hizmet Süresi Zammı Nasıl Belirlenir?
Emekli Sandığı Fiili Hizmet Zammı memurun çalışmakta olduğu işe ve çalışma süresine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Emekli sandığı fiili hizmet zammı hesaplaması yaparken işçinin çalışma süresi esas alınır. Süreler meslek gruplarına göre farklılık göstermektedir. Örneğin; Cam fabrika ve atölyelerinde çalışan bir kişinin fiili hizmet süresi zammı her 1 yıl için 60 gün eklenerek bulunurken, Yeraltı işlerinde (Maden ocakları, kanalizasyon ve tünel yapımı gibi) çalışan bir personelin Emekli Sandığı fiili hizmet süresi zammı hesaplanırken her 1 yıl için 180 gün eklenerek hesaplama yapılacaktır. Emekli sandığı fiili hizmet süresi zammı hesaplaması yaparken bu işlerde çalışan personellerin daha fazla yıpranmamaları amaçlanmaktadır. Bunun için yer altı işlerinde çalışan bir işçinin Emekli sandığı fiili hizmet süresi zammı hesaplaması yapılırken 12 aylık çalışma süresi 18 ay olarak değerlendirilir.