E-Devlet Şifresi Nasıl Alınır, Yenilenir, Değiştirilir? Şifremi Unuttum!
Teknolojik imkanlar sayesinde artık, çok fazla zaman alabilecek pek çok işlemi kolaylıkla ve süratle gerçekleştirebiliyoruz. İhtiyacımız olan ürünleri adresimize getirtebiliyor, dünyanın bir ucuyla görüntülü görüşme yapabiliyor, hatta işten çıktığımız saatte yemeğimiz elimize ulaşsın diye belli bir saat aralığında yemek siparişi verebiliyoruz. E-devlet sistemi de bu kolaylıklardan biri. Geçmiş yıllarda bir işlem için devlet dairelerinin koridorlarında, o masadan bu masaya koşuşturma devri, e-devlet sistemi sayesinde sona erdi. Peki, adını gitgide daha çok duymaya başladığımız e-devlet nedir?
E-devlet Nedir?
E-devlet, devlete dair pek çok resmi işlemi tek bir çatı altında toplayan ve bu işlemleri kolayca tamamlayabilmenizi sağlayan dijital bir platformdur. Bu platformda, askerlik durumu sorgulamadan, İŞKUR başvurularına, dava dosyası incelemeden hastaneden randevu almaya kadar sayısız işlemi dakikalar içerisinde gerçekleştirmek mümkün. Tüm bu işlemleri gerçekleştirebilmek için ihtiyacınız olan tek şey, T.C. kimlik numaranız ile alacağınız bir e-devlet şfiresi.
E-devlet Şifresi Nedir?
E-devlet şifresi, az önce saydığımız ve daha pek çok işlemi internet üzerinden gerçekleştirebilmek için ihtiyaç duyduğunuz tek şeydir. Daha önceden rastgele olarak belirlenmiş bir şifre, sistem üzerinden sizin T.C. kimlik numaranıza tanımlanır. Bu sayede almış olduğunuz e-devlet şifresi ve T.C. kimlik numaranız ile, “e-devlet kapısı” adı verilen www.turkiye.gov.tr adresine giriş sağlayabilir ve resmi işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
E-devlet Şifresi ile Neler Yapılabilir?
E-devlet şifresinden her geçen gün daha fazla söz edilmesi ve daha geniş bir alanda kullanılmaya başlanması pek çok kişide “e-devlet şifresi ne işe yarar?” sorusunun oluşmasına sebep oldu. Resmi internet adresinin “Sıkça Sorulan Sorular” bölümünde aktarıldığı üzere e-devlet şifresiyle;
- Bilgilendirme,
- Entegre elektronik,
- Ödeme işlemleri,
- Kurum ve kuruluşlara kolay erişim gibi hizmetlerin tümünden yararlanabilmek mümkün.
Daha detaya inmek gerekirse e-devlet şifresiyle giriş yaptığınız sistem üzerinden;
- Askerlik durumu sorgulayabilir veya başvuru yapabilir,
- MHRS sistemiyle entegre olarak çalıştığı için internet üzerinden hastane randevusu alabilir,
- Açtığınız veya hakkınızda açılan dava dosyalarını görebilir,
- Sigorta durumunuza dair bilgi alabilir,
- Kamu kuruluşlarının çeşitli dönemlerde gerçekleştirdiği alımlara başvuru yapabilirsiniz.
Bu saydığımız işlemlerle sınırlı olmamak üzere e-devlet sistemi üzerinden; herhangi bir devlet dairesinde yapabileceğiniz hemen hemen tüm işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Bu sistemden alacağınız çıktılar da üzerinde e-devlet damgası bulunduğu için resmi işlemlerde kullanılabilmektedir.
E-devlet Şifresi Nereden Alınır?
Geçtiğimiz yıllarda e-devlet şifresi yalnızca yetkili birkaç PTT şubesi tarafından veriliyordu. Genelde il veya ilçedeki asıl şubeden alınabilen e-devlet şifresi artık tüm PTT şubelerinden kolaylıkla alınabiliyor. E-devlet şifresi almak için yapmanız gereken tek şey, kimliğinizle birlikte bir PTT şubesine giderek gerekli ücreti yatırmak. Kimlik numaranıza tanımlanan geçici şifreyle e-devlet sistemine giriş yapabilirsiniz.
E-devlet Şifresi Ne Kadar?
2019 yılı itibarıyla e-devlet şifresi ücreti, şifreyi ilk kez alırken 2 TL’dir. Şifreyi kaybetme, unutma veya başka bir sebepten yeniden PTT şubelerinden şifre alınması gerektiğinde ise ödenmesi gereken ücret 4 TL’dir. Bu ücretler bir kereye mahsus ödenir. Sonrasında şifrenin kullanılması için ödenmesi gereken aylık veya senelik bir ücret söz konusu değildir.
E-devlet Şifresi Değiştirme İşlemi Nasıl Yapılır?
PTT şubesinden alınan e-devlet şifresi, rastgele belirlenmiştir ve sisteme bu şifreyle ilk kez giriş yapıldıktan sonra kullanıcı, otomatik olarak şifre değiştirme ekranına yönlendirilir ve kendi belirleyeceği bir şifre oluşturması istenir. Bu değiştirme işleminden sonra yine şifre değiştirmek gerekirse sistemde yer alan “Şifre ve Güvenlik Ayarlarım” ekranına geçiş yaparak şifre değiştirilebilir. Ancak e-devlet şifre yenileme işlemi bu süreçten farklıdır. Cep telefonu numarası, e-posta adresi gibi ek güvenlik özellikleriyle doğrulanmadığı halde şifrenin unutulması veya kaybedilmesi durumunda şifrenin yenilenmesi gerekir. Bunun için de yeniden PTT şubesine giderek 4 TL karşılığında yeni bir şifre alınmalıdır.
E-devlet Şifresini Başkası Alabilir mi?
E-devlet şifresi normal şartlar altında yalnızca şahsen müracaat ile verilmektedir. Ancak çeşitli sebeplerden dolayı şifresini kendisi gidip alamayacak olan kişiler, noter onaylı vekaletname imzalayarak da bir aracıyla e-devlet şifresi alabilirler. Burada önemli olan nokta, vekaletnamenin başka amaçlar için kullanılmasını engellemek ve PTT şubesinde olası sorunların önüne geçmek için vekaletnameye “e-devlet şifresi almaya yetkili” olduğuna dair ibare bulunmasıdır.
18 Yaşından Küçükler E-devlet Şifresi Alabilir mi?
E-devlet şifresi alabilmek için 15 yaşını doldurmuş olmak gerekir. 15 yaşını doldurmuş kişiler, üzerinde fotoğraf ve T.C. kimlik numarasının yer aldığı kimlik kartlarıyla PTT şubelerine giderek e-devlet şifresi alabilirler. Ayrıca mahkeme kararıyla kendilerine vasi tayin edilmiş kişiler de vasileri aracılığıyla e-devlet şifresi alabilirler.
İnternet Üzerinden E-devlet Şifresi Almak Mümkün mü?
E-devlet şifresi, kişinin yüksek güvenlik değerine sahip bilgilerine erişimine olanak veren bir yapıdır. Bu nedenle, güvenlik zafiyeti oluşturmamak ve çeşitli dolandırıcılık vakalarının önüne geçebilmek için e-devlet şifresi yalnızca şahsen, T.C. kimlik numaralı kimlik kartlarıyla yapılan başvurular aracılığıyla alınabilmektedir.
E-devlet Şifresi Çalınırsa Ne Olur?
Eğer e-devlet şifrenizin çalındığını düşünüyorsanız ve daha önceden iletişim bilgilerinizi doğruladıysanız korkmanıza gerek yok. Cep telefonu ve e-posta adresinize gönderilen doğrulama kodlarını sisteme girerek e-devlet şifrenizi değiştirebilir ve yeni, daha güvenli bir şifre belirleyebilirsiniz. Ancak iletişim bilgilerinizi sistem üzerinden doğrulamadıysanız vakit kaybetmeden bir PTT şubesine gitmeli ve T.C. kimlik numaranıza yeni bir şifre tanımlatmalısınız. Cep telefonunuzu daha önceden doğrulatmış olmanıza rağmen numaranız değiştiyse de benzer bir süreç izlemeniz gerekli. “E-devlet şifremi unuttum telefon numaram değişti” diyenlerin de yine aynı şekilde PTT şubesine giderek yeni bir şifre almaları gerekir.
E-devlet Şifresi Kaç Hanelidir?
PTT şubelerinden alınan ve daha önceden rastgele belirlenmiş numaralardan oluşan geçici şifre 5 hanelidir. Bu geçici şifre yalnızca sisteme ilk girişinizde kullanılabilir. Sistem, giriş yaptıktan sonra sizi otomatik olarak “şifre değiştirme” ekranına yönlendirir. Bu ekranda yeni bir e-devlet şifresi belirlemeniz ve bundan sonraki giriş işlemlerinizde bu şifreyi kullanmanız gerekir. Yeni belirleyeceğiniz e-devlet şifresi;
- En az 8 karakter olmalı ve tamamen harf ya da tamamen rakamdan oluşmamalıdır,
- Şifrede T.C. kimlik numarası, doğum yılı gibi bilgiler kullanılmamalıdır,
- Eğer kullanım süresinin dolmasından dolayı şifre değiştiriliyorsa yeni şifre, kullanılan son üç şifreden farklı olmalıdır.