SGK İdari Para Cezaları
Ülkemizde sosyal güvenlik sistemi sigortalı olarak çalışan kişiler ile bu kişileri çalıştıran işverenlerin yatırmış oldukları primler ile işlemektedir. Sosyal Güvenlik Kurumuna primlerin yatırılmasıyla kişiler Sosyal Güvenlik Kurumunun gerçekleştirmiş olduğu hizmetlerden yararlanma hakkı kazanır. Sosyal güvenlik sisteminin düzgün şekilde işlemesi ancak ilgili kişilerin üzerine düşen görevleri kanunda belirtildiği gibi gerçekleştirmesiyle mümkündür. İlgili tarafların sosyal güvenlik ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonuncunda ise birtakım yaptırımlar ortaya çıkmaktadır. Bu yaptırımların en başında ise SGK idari para cezaları karşımıza çıkmaktadır. İdari para cezaları sorgulama işlemi yaparak bu cezalar öğrenilebilir.
SGK idari para cezalarının kimlere ve hangi durumlar karşısında verileceği 5510 sayılı kanunun 102. maddesinde açıkça belirtilmektedir. Yazımızın sonunda vermiş olduğumuz linke tıklayarak ilgili yükümlülük ihlallerini ve bunlara bağlı olarak verilen cezaları ayrıntılarıyla görebilirsiniz.
Sosyal Güvenli Kurumu kısa adıyla SGK yükümlülüklerin yerine getirilmemesi sonucunda verdiği idari para cezalarının ödenmesi sırasında birtakım indirimler yapmaktadır. Bunlardan birincisi uygulanmış olan idari para cezasının peşin ödenmesi sırasında yapılan %25’lik indirimdir. Ancak bu indirim tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılan ödemeler için geçerlidir. Bir diğer yapılan indirim ise iyi niyet indirimi olarak karşımıza çıkmaktadır.Bu indirim çeşidi bütün cezalar için geçerli olmamakla birlikte sadece bazı cezalar için geçerlidir. Yükümlülükleri olan taraflar yükümlülüklerini yasal süre içinde gerçekleştirmeyerek,yasal süreyi takip eden 30 gün içinde kendiliklerinden yerine getirmeleri durumunda cezanın %75’i silinerek sadece %25’lik kısmı tahsil edilmektedir. Bu yanında tahsil edilecek olan %25’lik kısmın da 15 gün içerisinde ödenmesi halinde peşin ödene indirimi olan %25’lik indirim daha yapılacaktır.
Burada iyi niyet indiriminden yaralanma ile ilgili dikkat edilecek en önemli husus, kendiliğinden bildirimden önce herhangi bir kurum ya da mahkeme tarafından konu ile ilgili bir tespit yapılmamış olmasıdır.Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tebliğ edilen SGK idari para cezalarının 15 gün içerisinde SGK’nın ilgili hesaplarına yatırılması gerekmektedir. Ancak idari para cezasının yerinde olmadığını düşünen taraflar 15 gün içerisinde cezayı tebliğ eden Sosyal Güvenlik Kurumu birimine itiraz edebilmektedir. Kuruma itirazın edilmesi ile birlikte tahsil süreci beklemeye alınır. Cezaya ilişkin itirazın edilmesinden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu müdürlüğünde bir komisyon kurularak para cezasına ilişkin itiraz değerlendirmeye alınır ve en geç 30 gün içerisinde karara bağlanır.
İtirazın kabul edilmesi halinde ilgili para cezasında indirim ya da iptal yapılabilirken itirazın komisyon tarafından reddedilmesi halinde itiraz sahiplerine tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde idare mahkemesine başvuruda bulunulabilir. Eğer tebliğ tarihinden itibaren belirtilen tarihler arasında mahkemeye başvurulmaz ise SGK idari para cezası kesinleşir. Sosyal Güvenli Kurumu tarafından belirtilen idari para cezalarını yememek için 5510 sayılı kanunun iyice okunup anlaşılması gerekmektedir.5510 sayılı kanunun 102. maddesi okunarak yapılması gerekenler,yapılmaması gerekenler hangi yükümlülüğe uyulmadığı takdirde ne kadar idari para cezası ödeneceği ödemelerin ne kadar sürede ve nasıl yapılacağı yapılmaz ise ne gibi durumlarla karşılaşılacağı gibi konularda ayrıntılı olarak bilgi verilmektedir. Belirtmiş olduğumuz 102. madde ile ilgili hükümleri yazımızın sonunda vermiş olduğumuz linke tıklayarak görebilirsiniz.
SGK idari para cezaları bazı durumlarda engeller ile karşılaşmamıza neden olmaktadır.Bir iş yerinin SGK’ya borcunun olması durumunda o iş yeri SGK’nın vermiş olduğu istihdam teşviklerinden ve prim indirimlerinden yararlanamamaktadır. Bunun yanında SGK idari para cezaları ihalelere girişte de engel teşvik etmektedir. Para cezasını olması ihaleye girerken istenen borcu yoktur yazısının alınmasını engellemekte dolayısıyla ihaleye girişi de engellemektedir. Bu nedenle istihdam teşviklerinden prim indirimlerinden yararlanmak isteyen ve ihalelere girebilmek isteyen kişiler öncelikle idari para cezalarını ödemelidirler ve gerekli olan borcu yoktur yazısını almalıdırlar.