Merkez Bankası’nın Bankacılıkta Sadeleşme Adımı ve Ekonomistlerin Yorumları

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), gerçekleştirilen başkan değişikliğinin hemen ardından, bankalardaki uygulamalarda sadeleştirme kararı verdi. Verilen kararın hafta sonu ve gece yarısı olurken, uzmanlarda bu kararın etkilerini ve anlamını yorumlamaya başladı. TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, geçtiğimiz hafta banka yöneticileriyle bir araya gelmiş, görüş ve sorunlarını dinlemişti. Görüşmeler sırasında Erkan’ ın her şeyi dikkatlice dinlediği, notlar aldığı ve hatta bazı taleplerin yazılı olarak iletilmesini istediği gözlemlenmişti. Görüşmede bankaların genel olarak “ menkul kıymet tesisi “ kapsamında görüşler belirttiği de açıklanmıştı. Hemen ardından hafta sonu ve gece yarısı sadeleşme adımı geldi.

Menkul Kıymet Tesisi Değişti

Kısa süre sonra Resmi Gazete aracılığıyla yayımlanan tebliğ aracılığıyla, menkul kıymet tesisi oranı değiştirildi. Bilançolardaki TL ağırlığı yüzde 60’dan yüzde 57’ye çekilirken, kurdaki yükselişlerle bankaların bilançosundaki TL’nin ağırlığı yüzde 60’ın altına gerilemişti. Bir de yüzde 10 olan menkul kıymet tesis oranı da yüzde 5’e indirildi.

TCMB’ de Resmi Gazete tebliğiyle eşzamanlı yaptığı açıklamada “ sadeleşmenin kademeli “ olacağını belirtti. Yapılan açıklamada, PPK’ da 22 Haziran 2023 tarihli kararında belirtildiği gibi, “ Mevcut mikro ve makroihtiyati çerçevenin, etki analizlerine dayanarak ve kademeli bir anlayışla sadeleştirileceği ifade edilmiştir. Bu kapsamda ilk adım olarak, menkul kıymet tesisi uygulaması, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek doğrultuda sadeleştirilerek Resmî Gazete’ de yayımlanmıştır. Sadeleşme süreci Para Politikası Kurulu’ nun ilan ettiği ilkeler doğrultusunda kademeli olarak devam edecektir “ denildi.

Bu açıklamayla, düzenleme ve sadeleşmenin devam edeceği de deklare edilmiş oldu. Tüm bunlar yaşanırken, müdahalelerin ve olayların ne anlama geldiği ve etkilerinin neler olacağı konusunda uzmanlar görüşlerini açıklıyor.

Uzmanlar Sadeleşme Kararını ve Etkilerini Yorumladı

Uzmanlar atılan adımların pozitif anlamda ve yavaş olmasını doğru buluyor. Süratle yapılacak geri adımlar, taşların hızla yerinden oynamasına yol açabilir ve ekonomide beklenmeyen bazı şeylerin ters gitmesine sebep olabilir. Piyasaların ihtiyacına göre, adımların yavaş yavaş ve kararlı biçimde atılması gerekiyor. Durumun tam tersine çevrilmesinin, yumuşak bir geçişle yapılması çok daha doğru bir yöntem olarak kabul görüyor.